Latinamerikaj blankuloj

Latinamerikaj blankuloj
etno
Ŝtatoj kun signifa populacio
Lingvo(j)
hispana lingvo • portugala lingvo • franca lingvo
Religio
kristanismo
v • d • r

Latinamerikaj blankuloj estas la popolo de Latinameriko kiu estas konsiderataj "blankuloj", tipe kiel devenaj el Eŭropo, aŭ foje el Levantenio.

Latinamerikaj landoj havis ofte rasmiksiĝon, ĉar eĉ malgrandaj kvantoj de eŭropanaj descendantoj povus akiri gravan progresan influon en la sociaj ŝanĝoj.^[1][2][3]

Tra tuta Latinameriko blankaj popoloj identiĝas kun heredaĵo el eŭropaj setlantoj kiuj alvenis en Amerikopn dum la kolonia kaj postsendependa periodoj. Multaj el la komencaj setlantoj estis Hispanoj kaj Portugaloj, kaj post la sendependeco, Italoj elstaris laŭnombre inter milionoj de enmigrantoj. Rimarkinda granda enmigrado okazis ankaŭ de Germanoj, Poloj, Irlandanoj, Britoj, Francoj, Rusoj, Belgoj, Nederlandanoj, Skandinavianoj, Ukrainianoj, Hungaroj, Kroatoj, Armenoj, Svisoj, Grekoj kaj aliaj eŭropanoj.^[4][5][6] Ĉe almenaŭ kelkaj landoj (ĉefe en Argentino kaj Brazilo), la loĝantaro de blankuloj inkludis ankaŭ Mezorientanojn aŭ Sudokcidentazianojn. Tiaj personoj el mezorienta deveno estas ĉefe el deveno de libanaj kristanoj, palestinanoj, kaj de Sirio, sed estas ankaŭ Judoj kaj aliaj.^[7]

Komponante ĉirkaŭ 33% aŭ 36% el la loĝantaro ĉe 2010 depende el kelkaj fontoj,^[8][9][10] Latinamerikaj blankuloj konstituas la plej grandan rasan aŭ etnan grupon en la regiono. Tamen, blankulo estas memidentigo de multaj latinamerikanoj en kelkaj naciaj censoj. Laŭ studo fare de konsultantaro Cohesión Social en Latinoamérica, ekzemplo de 10,000 personoj el sep diverdaj landoj de la regiono, 34% el tiuj intervjuitaj identiĝis kiel "blankuloj".^[11]

1. ↑ Schaefer, Richard T. (eld.). (2008) Encyclopedia of Race, Ethnicity and Society. Sage, p. 900. ISBN 978-1-4129-2694-2. “In New Spain, there was no strict idea of race (something that continued in Mexico). The Indians that had lost their connections with their communities and had adopted different cultural elements could "pass" and be considered mestizos. The same applied to Blacks and castas. Rather, the factor that distinguished the various social groups was their calidad; this concept of "quality" was related to an idea of blood as conferring status, but there were also other elements, such as occupation and marriage, that could have the effect of blanqueamiento (whitening) on people and influence their upward social mobility.”.
2. ↑ Chambers, Sarah C.. (2003) “Little Middle Ground The Instability of a Mestizo Identity in the Andes, 18th and 19th centuries”, Nancy P. Appelbaum: Race and Nation in Modern Latin American. University of North Carolina Press. “This blending of culture and genealogy is also reflected in the use of the terms 'Spanish' and 'white'. For most of the colonial period, Americans of European descent were simply referred to as ‘‘Spaniards’’; beginning in the late 18th century, the term 'blanco' (white) came into increasing but not exclusive use. Even those of presumably mixed ancestry may have felt justified in claiming to be Spanish (and later white) if they participated in the dominant culture by, for example, speaking Spanish and wearing European clothing.(p. 33)”.
3. ↑ Schaefer, Richard T. (ed.). (2008) Encyclopedia of Race, Ethnicity and Society. Sage, p. 1096. ISBN 978-1-4129-2694-2. “The variation of racial groupings between nations is at least partially explained by an unstable coupling between historical patterns of colonization and miscegenation. First, divergent patterns of colonization may account for differences in the construction of racial groupings, as evidenced in Latin America, which was colonized primarily by the Spanish. The Spanish colonials had a longer history of tolerance of non-White racial groupings through their interactions with the Moors and North African social groups, as well as a different understanding of the rights of colonized subjects and a different pattern of economic development.”.
4. ↑ South America: Postindependence overseas immigrants. Encyclopædia Britannica Konsultita 26-11-2007
5. ↑ . Migration to Latin America. Alirita 2010-02-24. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2014-05-20. Alirita 2014-02-26.
6. ↑ CELADE (Organization). División de Población. (2001) International migration and development in the Americas. United Nations Publications, 2001, p. 122. ISBN 92-1-121328-2, 9789211213287.^{[rompita ligilo]}
7. ↑ (Julio 1996) “"Turco" Immigrants in Latin America”, The Americas (PDF) 53 (1), p. 1–14. doi:10.2307/1007471.  Arkivigite je 2011-08-08 per la retarkivo Wayback Machine Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2011-08-08. Alirita 2014-02-26.
8. ↑ CIA data from The World Factbook's Field Listing :: Ethnic groups Arkivigite je 2019-01-06 per la retarkivo Wayback Machine kaj Field Listing :: Population Arkivigite je 2018-12-25 per la retarkivo Wayback Machine, konsultita la 9an de Majo 2011. Ili montras 191,543,213 blankulojn el totala loĝantaro de 579,092,570. Ĉe kelkaj landoj la procento de blankuloj ne haviĝas klare, kaj tiele tiu informo estas konsiderata ne disponebla; ekzemple, ĉe Ĉilio la CIA asertas "white and white-Amerindian 95.4%". Senerera informo estas jena: Argentino 41,769,726 * 97% blankuloj = 40,516,634; Bolivio 10,118,683 * 15% blankuloj = 1,517,802; Brazilo 203,429,773 * 53.7% blankuloj = 109,241,788; Kolombio 44,725,543 * 20% blankuloj = 8,945,109; Kubo 11,087,330 * 65.1% blankuloj = 7,217,852; Domingo 9,956,648 * 16% blankuloj = 1,593,064; Salvadoro 6,071,774 * 9% blankuloj = 546,460; Honduro 8,143,564 * 1% blankuloj = 81,436; Meksiko 113,724,226 * 9% blankuloj = 10,235,180; Nikaragvo 5,666,301 * 17% blankuloj = 963,272; Panamo 3,460,462 * 10% blankuloj = 346,046; Peruo 29,248,943 * 15% blankuloj = 4,387,342; Puerto-Riko 3,989,133 * 76.2% blankuloj = 3,039,719; Urugvajo 3,308,535 * 88% blankuloj = 2,911,511. Totalo de blankuloj en tiuj landoj: 191,543,213, i.e 33.07% el la loĝantaro de la regiono.
9. ↑ Lizcano Fernández, Francisco (May–August 2005). "Composición Étnica de las Tres Áreas Culturales del Continente Americano al Comienzo del Siglo XXI" (PDF). Convergencia (in Spanish) (Mexico: Universidad Autónoma del Estado de México, Centro de Investigación en Ciencias Sociales y Humanidades) 38: 185–232; table on p. 218. ISSN 1405-1435.
10. ↑ Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2011-03-04. Alirita 2014-02-26.
11. ↑ Simon Schwartzman (2007), Etnia, condiciones de vida y discriminacion, http://www.schwartzman.org.br/simon/coesion_etnia.pdf